Do kiedy można zmienić formę opodatkowania?
Zastanawiasz się, czy możesz zmienić formę opodatkowania i jak to zrobić? Wybór odpowiedniego sposobu rozliczania podatków to jedna z najważniejszych decyzji dla każdego przedsiębiorcy, która bezpośrednio wpływa na wysokość obciążeń i zysk firmy. Kluczowy termin to 20. dzień miesiąca następującego po tym, w którym osiągniesz pierwszy przychód w danym roku podatkowym. W tym artykule znajdziesz wszystkie niezbędne informacje: od definicji "pierwszego przychodu", przez instrukcję zgłoszenia zmiany w CEIDG, aż po omówienie szczególnych przypadków, takich jak wznowienie działalności.
Do kiedy można zmienić formę opodatkowania?
Zasadniczo, oświadczenie o zmianie formy opodatkowania musisz złożyć do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnąłeś pierwszy przychód w danym roku podatkowym. Jeśli pierwszy przychód w 2026 roku uzyskasz w styczniu, masz czas do 20 lutego 2026 roku. Jeśli natomiast pierwszy przychód pojawi się w marcu, termin na zgłoszenie upływa 20 kwietnia 2026 roku.
- Czym jest "pierwszy przychód"? To moment, w którym jako pierwsze nastąpiło jedno z tych zdarzeń: wystawienie faktury, wykonanie usługi, dostarczenie towaru lub otrzymanie zapłaty. Przykładowo, jeśli fakturę wystawisz 25 stycznia, a zapłatę otrzymasz w lutym, to przychód powstał już w styczniu, a termin na zmianę mija 20 lutego.
- A co, jeśli pierwszy przychód osiągnę w grudniu? W takiej wyjątkowej sytuacji czas na zmianę formy opodatkowania masz do końca roku podatkowego, czyli do 31 grudnia.
- Co w przypadku braku przychodu? Jeżeli w danym roku nie osiągnąłeś jeszcze żadnego przychodu, wciąż możesz zmienić formę opodatkowania. Termin 20. dnia miesiąca po miesiącu z pierwszym przychodem nadal obowiązuje.
Aktualne formy opodatkowania
Przedsiębiorcy mogą wybierać spośród trzech głównych form opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej. Czwarta, karta podatkowa, jest dostępna tylko dla tych, którzy kontynuują jej stosowanie.
Skala podatkowa (zasady ogólne)
To podstawowa forma opodatkowania. Podatek płacisz od dochodu (przychód minus koszty). Stawki wynoszą 12% dla dochodu do 120 000 zł oraz 32% od nadwyżki ponad tę kwotę. Pozwala na korzystanie z ulg (np. na dzieci, wspólne rozliczenie z małżonkiem) i odliczanie kosztów uzyskania przychodu.
Podatek liniowy
Tutaj stawka podatku jest stała i wynosi 19% niezależnie od wysokości dochodu. To dobre rozwiązanie dla osób o wysokich dochodach, przekraczających próg 120 000 zł. Nie można tu jednak korzystać z większości ulg podatkowych ani rozliczać się wspólnie z małżonkiem.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
W tej formie podatek płacony jest od przychodu, bez możliwości odliczania kosztów. Stawki są zróżnicowane (od 2% do 17%) i zależą od rodzaju prowadzonej działalności (PKD). To korzystna opcja dla firm o niskich kosztach, np. w branży usługowej czy IT.
Wybór odpowiedniej formy opodatkowania jest kluczowy dla optymalizacji obciążeń podatkowych. Poniżej znajduje się uproszczone porównanie dostępnych opcji.
Jak zmienić formę opodatkowania krok po kroku
Zmiany formy opodatkowania najprościej dokonać online. Nie wymaga to wizyty w urzędzie.
Metoda 1: Zmiana przez CEIDG (rekomendowana)
To najszybszy i najbezpieczniejszy sposób.
- Wejdź na stronę biznes.gov.pl i zaloguj się za pomocą Profilu Zaufanego lub e-dowodu.
- Wybierz usługę "Zmień dane w CEIDG".
- System poprowadzi Cię przez formularz CEIDG-1. W sekcji dotyczącej danych firmy znajdź pole związane z urzędem skarbowym i formą opodatkowania.
- Wskaż nową formę opodatkowania, która ma obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku.
- Sprawdź poprawność danych, podpisz wniosek elektronicznie i wyślij go.
- Pobierz i zachowaj Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO). To Twój dowód na skuteczne złożenie wniosku.
Uwaga! Częsty błąd: Samo podpisanie wniosku w systemie to za mało. Pamiętaj, aby po podpisaniu kliknąć przycisk "Wyślij". Dopiero otrzymanie UPO potwierdza, że zmiana została zgłoszona.
Metoda 2: Pisemne oświadczenie do urzędu skarbowego
Alternatywą jest złożenie pisemnego oświadczenia o zmianie formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Można to zrobić osobiście, listem poleconym lub przez platformę ePUAP. Oświadczenie musi zawierać Twoje dane, NIP oraz informację o wybranej formie opodatkowania.
Zmiana formy opodatkowania w szczególnych sytuacjach
- Wznowienie zawieszonej działalności: Jeśli wznawiasz działalność, termin na zmianę formy opodatkowania liczy się od momentu uzyskania pierwszego przychodu po wznowieniu. Przykładowo, jeśli wznowisz firmę w lutym i pierwszy przychód osiągniesz w marcu, masz czas do 20 kwietnia.
- Przejście z karty podatkowej: Przedsiębiorcy, którzy w 2025 roku rozliczali się kartą podatkową i chcą przejść na inną formę, muszą dokonać zgłoszenia w terminie do 20 stycznia 2026 roku.
- Spółka cywilna: Wspólnicy spółki cywilnej zgłaszają zmianę indywidualnie, każdy w swoim imieniu, składając aktualizację formularza CEIDG-1.
Zmiana formy opodatkowania a składka zdrowotna
Wybór formy opodatkowania ma bezpośredni wpływ na wysokość i sposób obliczania składki zdrowotnej. W 2025 roku zasady te wyglądają następująco:
| Forma opodatkowania | Sposób naliczania składki zdrowotnej | Minimalna składka miesięczna (2025) |
|---|---|---|
| Skala podatkowa | 9% od miesięcznego dochodu | 461,66 zł |
| Podatek liniowy | 4,9% od miesięcznego dochodu | 461,66 zł |
| Ryczałt | Kwota zryczałtowana, zależna od rocznego przychodu | 461,66 zł |
Najczęstsze pytania (FAQ)
Czy mogę zmienić formę opodatkowania dwa razy w roku?
Nie, zmiany formy opodatkowania można dokonać tylko raz w roku podatkowym.
Co zrobić, jeśli się spóźniłem ze zmianą?
Niestety, musisz pozostać przy dotychczasowej formie opodatkowania przez cały rok. Kolejna szansa na zmianę pojawi się na początku 2026 roku.
Czy mogę wrócić do karty podatkowej?
Nie. Od 2022 roku nie ma możliwości wyboru karty podatkowej. Jest ona dostępna tylko dla przedsiębiorców, którzy kontynuują jej stosowanie nieprzerwanie.
Czy zmiana formy opodatkowania wpływa na status podatnika VAT?
Nie. Podatek dochodowy (PIT) i podatek od towarów i usług (VAT) to dwa niezależne od siebie podatki. Zmiana formy opodatkowania PIT nie wpływa na Twoje rozliczenia VAT.
Skąd mam wiedzieć, czy moja zmiana została skutecznie zgłoszona?
Po wysłaniu wniosku przez biznes.gov.pl otrzymasz na swoje konto w systemie Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO). To oficjalny dowód, że zgłoszenie dotarło do urzędu.
Jakie są konsekwencje złożenia wniosku po terminie?
Złożenie wniosku po terminie jest nieskuteczne. Oznacza to, że przez cały 2025 rok będziesz rozliczać się na dotychczasowych zasadach.
Podsumowanie
Wybór formy opodatkowania to kluczowa decyzja, a czas na jej zmianę jest ograniczony. Dla większości przedsiębiorców ostateczny termin na 2026 rok upływa 20 lutego. Najprostszym sposobem na dokonanie zmiany jest aktualizacja wniosku CEIDG-1 na portalu biznes.gov.pl. Pamiętaj, aby przeanalizować nie tylko stawki podatku, ale także wpływ wybranej formy na wysokość Twojej składki zdrowotnej. Jeśli masz wątpliwości, która forma będzie dla Ciebie najkorzystniejsza, skonsultuj się z księgowym. Nie odkładaj decyzji na ostatnią chwilę.
